Koffie in Spanje: hoe je gênante blunders voorkomt

Als je denkt dat koffie bestellen in Spanje net zo eenvoudig is als een cappuccino in Italië of een filterkoffie in Nederland, dan heb je het mis. Je hebt er al over kunnen lezen in het recente artikel van Eva over de vaak verrassende werkelijkheid van Spanje. De Spaanse koffiecultuur is een wereld op zich, vol nuances, regionale verschillen en subtiliteiten die je als buitenstaander niet meteen doorziet. Laat mij je meenemen in de wondere wereld van de Spaanse koffie, zodat je voortaan niet meer als een toerist ontmaskerd wordt wanneer je aan de bar staat.

Espresso? Si, maar dan anders

Laten we één misverstand uit de wereld helpen: Spanje is geen Italië. Hoewel de Spanjaarden hun koffie met evenveel passie drinken als de Italianen, is de Spaanse espresso (café solo) nét iets anders. Vaak iets minder sterk, iets groter van formaat, en vaak geserveerd in een glas in plaats van een kopje. Maar daar begint de verwarring pas.

Café con leche? Alleen als je het ritme volgt

Een van de populairste keuzes in Spanje is de café con leche, de Spaanse versie van een koffie verkeerd. Maar let op: het tijdstip bepaalt of je er nog mee wegkomt. ’s Ochtends is dit een prima keuze, maar als je na het middaguur een café con leche bestelt, kun je rekenen op een opgetrokken wenkbrauw. Spanjaarden drinken hun koffie overdag het liefst zwart en sterk.

De klassieke varianten (en hoe je ze bestelt)

Laten we de meest gangbare opties eens op een rij zetten:

• Café solo – Een pure espresso, maar dan net iets minder intens dan de Italiaanse versie.
• Café cortado – Espressovariant met een scheutje warme melk. Perfect als je niet kunt kiezen tussen een café solo en een café con leche.
• Café con leche – Gelijke delen koffie en warme melk. Voorkeuren voor “leche caliente” (warme melk) of “leche templada” (lauwe melk) worden gewaardeerd.
• Café americano – Een espresso met extra water, vergelijkbaar met wat je in Nederland als gewone koffie krijgt.
• Café bombón – Een specialiteit uit Valencia: espresso met gecondenseerde melk. Zoet en intens.
• Café carajillo – Voor wie zijn koffie liever wat spannender maakt: espresso met een scheutje sterke drank, zoals brandy of rum. In sommige regio’s wordt de alcohol eerst geflambeerd.

Wat je vooral niet moet bestellen

Wil je niet per ongeluk als een cultuurbarbaar overkomen? Hier een paar veelgemaakte fouten:

• “Un cappuccino, por favor” – Tenzij je in een toeristencafé zit, is cappuccino geen standaardoptie in Spanje. Bestel liever een café con leche.
• “Café solo doble” – Dit is technisch gezien een dubbele espresso, maar in Spanje wordt dit vaak als een overdreven verzoek gezien. Vraag liever om een café solo grande of twee aparte café solo’s.
• IJskoffie zonder ijs – Wil je in de zomer een verfrissende koffie? Bestel een café con hielo: een espresso met een glas ijs erbij, waar je zelf je koffie overheen giet. Vraag vooral niet om een “iced coffee” – je krijgt dan waarschijnlijk een lege blik van de ober.

Regionale koffiespecialiteiten

Naast de standaardopties zijn er ook nog regionale varianten die het ontdekken waard zijn:

• Café sombra en nube (Málaga) – In Málaga hebben ze een heel eigen systeem waarbij de verhouding melk-koffie bepaalt of je een sombra (schaduw) of nube (wolk) krijgt.
• Café asiático (Cartagena) – Een decadente combinatie van espresso, gecondenseerde melk, Licor 43 en kaneel, geserveerd in een speciaal glas.
• Café torrefacto (Noord-Spanje) – Koffiebonen die met suiker worden gebrand, wat een intense en licht zoete smaak oplevert.

Koffie drinken: een sociale aangelegenheid

Wat je ook bestelt, onthoud één ding: koffie drinken in Spanje is een sociaal ritueel. Het is geen haastklus of een snelle shot cafeïne om je door de dag te slepen. Spanjaarden nemen de tijd voor hun koffie, of dat nu aan de bar is of op een terras in de zon. Dus als je echt wilt integreren, doe als de Spanjaarden: bestel je koffie, leun achterover en geniet. Salud!