Spaanse wijnen en wijnstreken aan de Costa Blanca

Er zijn plekken waar wijn gewoon een drankje is — en plekken waar het een verhaal wordt. De Costa Blanca hoort bij die laatste categorie. Hier, tussen de heuvels van de Marina Alta en de zinderende vlaktes rond Villena, groeit wijn in stilte. Geen massaproductie of bombastische labels, maar eerlijke druiven, gedreven wijnmakers en een terroir dat meer vertelt dan je op het eerste gezicht ziet. Hoog tijd voor een verhaal over Spaanse wijnen uit de Costa Blanca regio.

Een streek met karakter: D.O. Alicante

De officiële herkomstbenaming D.O. Alicante beslaat een verrassend divers gebied. Het noordelijke, kustgerichtere deel rond Jalón en Benissa levert frisse, bloemige wijnen — vooral van de Moscatel. Deze aromatische druif, vaak geassocieerd met zoete wijnen, laat zich hier ook van haar droge, minerale kant zien. Perfect bij een bord gamba’s aan zee.

“Veel mensen denken bij Moscatel aan zoet. Maar in de Marina Alta laat deze druif juist haar frisse, droge kant zien.”
— Enrique, sommelier BonAmb

Bij het restaurant BonAmb in Jávea, spreek ik met de gepassioneerde sommelier Enrique. “De Marina Alta stond jarenlang vooral bekend om bulk-Moscatel en Mistela — vaak verkeerd begrepen, zelfs door de locals. Maar dat is veranderd. Tegenwoordig vind je hier droge en op amfoor gerijpte Moscatels, mousserende varianten en een herwaardering van inheemse druiven zoals Merseguera. Zelfs onze rode wijnen, van druiven als Monastrell en Giró, krijgen inmiddels internationale erkenning van critici als Jancis Robinson en Robert Parker.”

Richting het zuiden, bij Monóvar en Villena, neemt de Monastrell het over: een diepdonkere druif die hier volle, robuuste rode wijnen oplevert met een warme kruidigheid. Denk: rijp zwart fruit, drop, en een hint van rozemarijn. Deze wijnen vragen niet om een licht lunchsalade, maar om iets met karakter — gegrild vlees, oude manchego of stevige stoofpotten.

Wijn met wortels

Wat de Costa Blanca uniek maakt, is de verwevenheid van wijn met het landschap. Wijngaarden zijn hier geen toeristische attracties, maar onderdeel van het dorpsleven. Kleine producenten maken gebruik van eeuwenoude technieken. Vaak biologisch, soms zelfs met een vleugje minimalisme in de kelder: weinig interventie, veel expressie.

In de heuvels van Jalón kun je op zaterdag een proeverij meepikken tussen de vaten, terwijl de hond van de wijnmaker langs je voeten schuifelt. Of je schuift aan voor een menu degustación. Daar waar elke gang een lokale wijn krijgt die het gerecht feilloos aanvoelt. Je weet wel, zo’n plek waar de wijnkaart net zo doordacht is als het menu — voor de kenners onder ons: een subtiele knipoog naar de stijl van restaurants als Enrique’s BonAmb, Casa Pepa of La Finca.

Verrassingen buiten de kaart

Naast de klassieke druivenrassen duiken ook steeds vaker nieuwe interpretaties op: oranje wijnen van Moscatel, natuurlijke cava-varianten, of blends met internationale rassen als Syrah en Cabernet die toch onmiskenbaar Spaans aanvoelen.

Lokaal proef je ook Fondillón, een unieke, oxidatief gerijpte wijn op basis van Monastrell, alleen geproduceerd in Alicante. Een Spaanse klassieker met diepe noten van gedroogd fruit, hout en balsamico — ooit geliefd aan Europese hoven, en nu langzaam herontdekt door liefhebbers.

“Fondillón is geen curiositeit, het is erfgoed in vloeibare vorm — met een toekomst in de moderne gastronomie.”
— Enrique, sommelier BonAmb

Wanneer je over Fondillón begint, merk je pas echt hoe diep de passie zit bij Enrique. “Fondillón is het grote wijnschat van Alicante — een koninklijke wijn, met wortels tot 1498. Ooit was het de duurste wijn ter wereld, geprezen door Shakespeare, genoemd door Dumas en geserveerd aan het hof van Lodewijk XIV. Voor mij staat het voor onze geschiedenis en identiteit. In de hedendaagse gastronomie is het enorm veelzijdig: met blauwe kaas of turrón, als dessertwijn of als geheime smaakmaker in rijke sauzen. Een erfgoed met toekomst.”

Wijnroutes en bezoektips

Voor wie het wil beleven, zijn er routes langs bodega’s in Jalón, Benissa, Parcent, Algueña en Villena. Sommige kleinschalig en familiair, andere modern met architectonische flair. Een goed beginpunt is Ruta del Vino de Alicante, waar je een selectie vindt van toegankelijke proeverijen, rondleidingen en overnachtingen tussen de druiven.

Wijn is hier geen bijzaak. Het is een cultuurproduct, een landschap in vloeibare vorm. En de Costa Blanca is er de stille schatkamer van. Neem de tijd, proef met aandacht — en laat je verrassen door wat er uit deze zonnige grond omhoog klimt, glas na glas.