Carajillo: het Spaanse geheim achter koffie met een kick

Maandagochtend. De zon doet alsof hij al uren op is, jij minder. Je staat op één schoen, de andere nog ergens onder de bank. Er is een berg mails, een vaag slaaptekort en een lege koelkast. En dan herinner je je ineens: carajillo. Ik hintte er in een verhaal op Tweede Paasdag al over.

In Spanje is het geen modegril. Een carajillo is traditie, meestal voor na de lunch — of voor wie om tien uur ’s ochtends al een halve werkdag achter de rug heeft.

Wat is een carajillo?

De korte versie: Een carajillo is Spaanse koffie met een kick. De langere versie: koffie met drank. Meestal brandy, soms whisky, rum of Licor 43. Geen room, geen siroop, geen latte-art — gewoon zwart en heet, met een stevige backbone.

Er wordt gezegd dat het begon bij soldaten die “coraje” (moed) nodig hadden. Ze mengden koffie met alcohol, en noemden het carajillo. Of het waar is? Geen idee. Maar het klopt wel.

Regionale varianten (en wat je zelf kunt proberen)

• In Alicante en Castellón krijg je ‘m vaak met Licor 43: kruidig, lichtzoet, met een hint van vanille.
• In Catalonië zie je vaker brandy of rum — vaak geflambeerd voor het inschenken.
• In Madrid houden ze het rechttoe-rechtaan: espresso + een flinke scheut brandy.

Zelf maken is simpel. Hier een klassiek recept:

Carajillo recept (Alicante-stijl)

• 1 kopje sterke espresso
• 30–40 ml Licor 43 (of brandy, naar smaak)
• Optioneel: een stukje citroenschil of kaneelstokje
• Verwarm (of flambeer) de drank even in een steelpannetje
• Schenk in het glas, giet de koffie er rustig bij
• Niet roeren — de lagen blijven mooi zichtbaar
• Drink in slokjes. Of in één keer, als het zo’n ochtend is.

Waarom het werkt

Omdat het twee dingen combineert die niet moeten, maar mogen: cafeïne en comfort. Bitter en zoet. Focus en loslaten. En vooral: omdat je het niet drinkt onderweg naar je werk. Carajillo is voor als je even gaat zitten. Met jezelf, een krant, of die ene collega die je al sinds donderdag ontwijkt.

Op maandag 5 mei — geen feestdag in Spanje, maar misschien wel in jouw hoofd — proosten we met koffie. Niet om de week te vergeten, maar om haar gewoon maar te beginnen. Met een carajillo. Warm. Sterk. En precies waar je behoefte aan had.